Ludzki organizm posiada wiele broni w walce z patogenami. Jedną z nich jest wytwarzanie cytokin i immunoglobulin, czyli przeciwciał przez leukocyty. Niekiedy jednak dochodzi do zaburzenia w tej syntezie, a wytworzone przeciwciała lub cytokiny zamiast niszczyć obce bakterie i wirusy, atakują komórki własnego organizmu. Są to tzw. choroby autoimmunizacyjne. Jedną z takich chorób jest łuszczyca i często pojawiające się łuszczycowe zapalenie stawów.
Łuszczyca – podstawowe informacje
Łuszczyca to dość powszechnie występująca choroba autoimmunologiczna. Objawia się ona występowaniem zmian skórnych w postaci spłaszczonych gródek o czerwonej lub brunatnej barwie. Zmiany te mogą obejmować różne fragmenty ciała. Najczęściej jednak rozwijają się w okolicy głowy, dłoni, stóp oraz pośladków. Rozwijające się ogniska zmian skórnych mogą się ze sobą zlewać. Jest to charakterystyka łuszczycy pospolitej, która jest typem dominującym. Zmiany skórne pokryte są srebrzystą łuską. Łuszczyca pospolita stanowi około 90% przypadków choroby. Poza nią występuje wiele jej typów m.in łuszczyca wysiękowa, plackowata, krostkowa, zadawniona czy też stawowa. Ta ostatnia charakteryzuje się poważnymi i postępującymi objawami.
Czym jest łuszczycowe zapalenie stawów?
Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) to jeden z objawów łuszczycy typu stawowego. Zmiany jakie następują w jej przebiegu dotyczą zazwyczaj tylko jednej z kończyn. Jej objawy są niespecyficzne. Dlatego też w jej diagnostyce stosuje się badania różnicowe. Mają one na celu określenie czy objawy występujące wynikają z łuszczycowego zapalenia stawów, reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) czy też jest to choroba zwyrodnieniowa stawów.
Łuszczycowe zapalenie stawów dotyka zazwyczaj połączeń kości w kończynach. Niekiedy jednak może także dotyczyć np. stawów kręgosłupa. Jest to poważna choroba, która nie ogranicza się do zajęcia wyłącznie torebki stawowej. Powstały stan zapalny może także obejmować sąsiednie tkanki jak ścięgna, kaletki maziowe czy też skórę. W rozwoju choroby dochodzi do deformacji stawów, a w zaawansowanej postaci do kalectwa.
Łuszczycowe zapalenie stawów – objawy
Objawy ŁZS mogą dotykać różnych stawów, a zmiany mogą przebiegać w różnym stopniu zaawansowania. Do objawów łuszczycowego zapalenia stawów zalicza się:
- zapalenie stawów międzypaliczkowych dłoni
- zapalenie stawów międzykręgowych kręgosłupa
- zapalenie stawów między kośćmi nadgarstka
- zapalenie palców (tzw. palce kiełbaskowate)
- entezopatia, czyli zapalenie ścięgien w miejscu ich przyczepu do kości
- zmiany tkanki skórnej
- zmiany paznokciowe
Łuszczycowe zapalenie stawów od roku 1964 stanowi odrębną jednostkę chorobową. Wśród niej wyróżnia się 5 postaci klinicznych.
Leczenie ŁZS
Współczesna medycyna nie jest w stanie doprowadzić do całkowitego wyleczenia łuszczycowego zapalenia stawów, gdyż jest to choroba o podłożu autoimmunizacyjnym. Możliwe jest jednak skuteczne leczenie objawowe. Ważne jest wczesne zdiagnozowanie choroby i podjęcie leczenia. W farmakoterapii w początkowej fazie stosuje się leki przeciwzapalne. Jeżeli choroba staje się coraz bardziej zaawansowana, podejmowane jest leczenie hamujące działanie układu odpornościowego, czyli leczenie immunosupresyjne. Odbywa się to z wykorzystaniem m.in. cyklosporyny, metotreksatu czy też leków opartych na przeciwciałach monoklonalnych jak adalimumab.